ولايت مطلقه ناپب صالح حضرت بقيه الله العظم يعني چه؟

آيا فقيه داراي ولايت مطلقه به اندازه ولايت انبيا و امامان(عليهم السلام) است؟

ولايت به ولايت تکويني و تشريعي تقسيم مي شود. ولايت تکويني به معناي تصرف در موجودات و امور تکويني است. روشن است چنين ولايتي از آنِ خداست. اوست که همه موجودات، تحت اراده و قدرتش قرار دارند. اصل پيدايش، تغييرات و بقاي همه موجودات به دست خداست؛ از اين رو او ولايت تکويني بر همه چيز دارد. خداي متعال مرتبه اي از اين ولايت را به برخي از بندگانش اعطا مي کند. معجزات و کرامات انبيا و اوليا(عليهم السلام) از آثار همين ولايت تکويني است. آنچه در ولايت فقيه مطرح است، ولايت تکويني نيست.

ولايت تشريعي يعني اينکه تشريع و امر و نهي و فرمان دادن در اختيار کسي باشد. اگر مي گوييم خدا ربوبيت تشريعي دارد، يعني اوست که فرمان مي دهد که چه بکنيد، چه نکنيد و امثال اينها. پيامبر و امام هم حق دارند به اذن الهي به مردم امر و نهي کنند. درباره فقيه نيز به همين منوال است. اگر براي فقيه ولايت قائل هستيم، مقصودمان ولايت تشريعي اوست، يعني او مي تواند و شرعاً حق دارد به مردم امر و نهي کند.

در طول تاريخ تشيّع هيچ فقيهي يافت نمي شود که بگويد فقيه هيچ ولايتي ندارد. آنچه تا حدودي مورد اختلاف فقهاست، مراتب و درجات اين ولايت است. امام خميني(ره) معتقد بودند تمام اختياراتي که وليّ معصوم داراست، وليّ فقيه نيز همان اختيارات را دارد. مگر اينکه چيزي استثنا شده باشد. امام فرموده اند: «اصل اين است که فقيه داراي شرايط حاکميت- در عصر غيبت- همان اختيارات وسيع معصوم را داشته باشد، مگر آنکه دليل خاصي داشته باشيم که فلان امر از اختصاصات وليّ معصوم است.» از جمله جهاد ابتدايي که مشهور بين فقها اين است که از اختصاصات وليّ معصوم مي باشد.

از چنين ولايتي در باب اختيارات وليّ فقيه به «ولايت مطلقه» تعبير مي کنند. معناي ولايت مطلقه اين نيست که فقيه مجاز است هر کاري خواست، بکند تا موجب شود برخي- براي خدشه به اين نظريه- بگويند: طبق «ولايت مطلقه» فقيه مي تواند توحيد يا يکي از اصول و ضروريات دين را انکار يا متوقف نمايد! تشريع ولايت فقيه براي حفظ اسلام است. اگر فقيه مجاز به انکار اصول دين باشد، چه چيز براي دين باقي مي ماند، تا او وظيفه حفظ و نگهباني آن را داشته باشد؟! قيد «مطلقه» در مقابل نظر کساني است که معتقدند فقيه فقط در موارد ضروري حق تصرف و دخالت دارد. پس اگر براي زيباسازي شهر نياز به تخريب خانه اي باشد- چون چنين چيزي ضروري نيست- فقيه نمي تواند دستور تخريب آن را صادر کند. اين فقها به ولايت مقيد- نه مطلق- معتقدند، برخلاف معتقدان به ولايت مطلقه فقيه، که تمامي موارد نياز جامعه ي اسلامي را- چه اضطراري و چه غيراضطراري- در قلمرو تصرفات شرعي فقيه مي دانند.

پي نوشت:

1- صحيفه نور ، ج 15 ،ص76

2- حکومت اسلامي ، ص 56-

آيا فقيه داراي ولايت مطلقه به اندازه ولايت انبيا و امامان(عليهم السلام) اس

ت؟

ولايت به ولايت تکويني و تشريعي تقسيم مي شود. ولايت تکويني به معناي تصرف در موجودات و امور تکويني است. روشن است چنين ولايتي از آنِ خداست. اوست که همه موجودات، تحت اراده و قدرتش قرار دارند. اصل پيدايش، تغييرات و بقاي همه موجودات به دست خداست؛ از اين رو او ولايت تکويني بر همه چيز دارد. خداي متعال مرتبه اي از اين ولايت را به برخي از بندگانش اعطا مي کند. معجزات و کرامات انبيا و اوليا(عليهم السلام) از آثار همين ولايت تکويني است. آنچه در ولايت فقيه مطرح است، ولايت تکويني نيست.

ولايت تشريعي يعني اينکه تشريع و امر و نهي و فرمان دادن در اختيار کسي باشد. اگر مي گوييم خدا ربوبيت تشريعي دارد، يعني اوست که فرمان مي دهد که چه بکنيد، چه نکنيد و امثال اينها. پيامبر و امام هم حق دارند به اذن الهي به مردم امر و نهي کنند. درباره فقيه نيز به همين منوال است. اگر براي فقيه ولايت قائل هستيم، مقصودمان ولايت تشريعي اوست، يعني او مي تواند و شرعاً حق دارد به مردم امر و نهي کند.

در طول تاريخ تشيّع هيچ فقيهي يافت نمي شود که بگويد فقيه هيچ ولايتي ندارد. آنچه تا حدودي مورد اختلاف فقهاست، مراتب و درجات اين ولايت است. امام خميني(ره) معتقد بودند تمام اختياراتي که وليّ معصوم داراست، وليّ فقيه نيز همان اختيارات را دارد. مگر اينکه چيزي استثنا شده باشد. امام فرموده اند: «اصل اين است که فقيه داراي شرايط حاکميت- در عصر غيبت- همان اختيارات وسيع معصوم را داشته باشد، مگر آنکه دليل خاصي داشته باشيم که فلان امر از اختصاصات وليّ معصوم است.» از جمله جهاد ابتدايي که مشهور بين فقها اين است که از اختصاصات وليّ معصوم مي باشد.

از چنين ولايتي در باب اختيارات وليّ فقيه به «ولايت مطلقه» تعبير مي کنند. معناي ولايت مطلقه اين نيست که فقيه مجاز است هر کاري خواست، بکند تا موجب شود برخي- براي خدشه به اين نظريه- بگويند: طبق «ولايت مطلقه» فقيه مي تواند توحيد يا يکي از اصول و ضروريات دين را انکار يا متوقف نمايد! تشريع ولايت فقيه براي حفظ اسلام است. اگر فقيه مجاز به انکار اصول دين باشد، چه چيز براي دين باقي مي ماند، تا او وظيفه حفظ و نگهباني آن را داشته باشد؟! قيد «مطلقه» در مقابل نظر کساني است که معتقدند فقيه فقط در موارد ضروري حق تصرف و دخالت دارد. پس اگر براي زيباسازي شهر نياز به تخريب خانه اي باشد- چون چنين چيزي ضروري نيست- فقيه نمي تواند دستور تخريب آن را صادر کند. اين فقها به ولايت مقيد- نه مطلق- معتقدند، برخلاف معتقدان به ولايت مطلقه فقيه، که تمامي موارد نياز جامعه ي اسلامي را- چه اضطراري و چه غيراضطراري- در قلمرو تصرفات شرعي فقيه مي دانند.

پي نوشت:

1- صحيفه نور ، ج 15 ،ص76

2- حکومت اسلامي ، ص 56- 57

منبع :

آيه الله مصباح يزدي ، مشکات هدايت ، ج 1 ،ص

57

منبع :

آيه الله مصباح يزدي ، مشکات هدايت ، ج 1 ،ص